Recept van Esmee: Een ode aan de borrelplank

Vandaag wil ik het graag hebben over de borrelplank. Een complex onderwerp, want wie mij een beetje kent weet dat ik borrelen bloedserieus neem. Met alleen een blokkie jonge kaas, een kant-en-klare eiersalade en een stukkie leverworst van zestig cent ga je de wedstrijd niet winnen. Niet omdat het niet lekker is, maar vooral omdat er dan geen liefde in zit. En juist die liefde heeft zo’n plank nodig. Begrijp mij niet verkeerd. Ik ben gek op oesters, magret de canard, kreeftensoep en steak tartaar, maar stiekem ga ik ook heel lekker op zoiets banaals als een goed gevulde plank vol zaligheden. Je kent het wel: dat de hele tafel vol staat met hapjes, stinkende Franse kazen, overdadige smeersels, Italiaanse hammetjes en knapperig brood. Dat je spontaan uitslag krijgt van de keuzestress. Eten in overvloed, klinkende glazen en een groep goede vrienden die uiteindelijk toch alles opeet: ik word er heel gelukkig van. Vandaag breng ik daarom een ode aan de borrelplank en deel ik drie waanzinnige dipjes met jou. Van gezond tot iets minder gezond, maar allemaal met die benodigde liefde bereid. Zodat je zelfs van de borrel een echte showstopper kunt maken.

Kaas, gekonfijte gember en Keller Geister

De borrelcultuur kent een rijke geschiedenis. Zo werd er ook in de jaren 70 al uitgebreid geborreld, al waren de gebruiken een tikkeltje anders dan nu. Er stonden bijvoorbeeld wijnglazen op tafel met daarin gratis sigaretten. Ja, echt! De vrouwen dronken een sherry’tje, de mannen gingen voor een jenevertje. Had je liever behoefte aan een glaasje wijn? De Keller Geister en de Alte Weintradition behoorden ook tot de mogelijkheden. En uiteraard werden er ook hapjes geserveerd. Het populaire gevulde eitje, de lever- en ossenworst, hamrolletjes met daarin asperge uit blik (jep), blokjes kaas met gekonfijte gember of de traditionele augurk gewikkeld in een plakje worst: ze passeerden allemaal de revue. Opvallend daarbij was dat er geen borrelplank op tafel stond. Nee, een goede gastvrouw ging zelf een aantal keer met een dienblad rond om uit te delen. Een kringgesprek met veel vlees, veel kaas en veel neutjes dus. Van hummus, gegrilde groentes en burrata had destijds nog niemand gehoord.

Culturele kleurexplosie

In de loop der jaren is de borrelplank een steeds groter spektakel vol kleur en variatie geworden. Het laat overduidelijk zien dat er meer is dan alleen de Hollandse pot. De lever- en ossenworst hebben concurrentie gekregen van chorizo, fuet, truffelsalami of parmaham. Ook de blokjes jonge kaas met gember zijn uit. Vanaf nu gaan we voor spannende kaassoorten als manchego, brie, gorgonzola of geitenkaas. En is het je al opgevallen dat de Midden-Oosterse keuken flink wat borrelterrein heeft gewonnen? Turks brood, hummus, peppadew, köfte, baba ganoush, gegrilde groentes en olijven: ze doen allemaal mee aan een beetje modern borrelgebeuren. Daarbij zijn ook de dipjes niet aan te slepen. Van pesto tot kruidenboter tot tapenade tot aioli tot roomkaas. We smeren ons suf.

Tot slot krijgen ook gezonde producten een steeds prominentere rol. De tijd van Bugles met smeerkaas uit een tube met een koksmuts is voorbij toch? Cherrytomaatjes, ongebrande noten, snackkomkommertjes, aardbeien, radijsjes, rode bessen, gegrilde champignons: je zou het zo terug kunnen vinden op de plank. En die gezonde bende brengt direct ook veel kleur met zich mee. Kortom, een gevarieerd palet, die borrelplank anno 2021. Ik vind het fantastisch. Het is echt een weerspiegeling van onze veelzijdige eetcultuur geworden. Alhoewel de ouderwetse ossenworst met een pittige mosterd op zijn tijd natuurlijk ook gewoon genieten is.

De perfecte plank

Nu ik heb laten zien dat mijn liefde voor borrelen diep gaat, deel ik voor het samenstellen van de perfecte borrelplank graag vier concrete tips met jou:

1. Ken je publiek. Komt jouw oma en eet ze het liefste nog steeds dat gevulde eitje? Zorg dan dat er ook wat lekkers voor haar in de aanbieding is of vind een compromis. Maak bijvoorbeeld een moderne, Mexicaanse variant en vul dat ei met guacamole. Iedereen blij!
2. Mix & Match. Als je weet wat de wensen van je gasten zijn, begint het leukste gedeelte: bepalen welke hapjes je gaat serveren! Mijn voorkeur gaat echt uit naar een breed scala aan zalige bites. Een beetje vlees, een beetje vis en een beetje vega(n). Zowel warm als koud en zowel gezond als ongezond. Nogmaals: voor ieder wat wils. Vind je het moeilijk om te kiezen? Werk met een vast thema en maak bijvoorbeeld een borrelplankje met alleen Franse- of Italiaanse producten.
3. Decoreren kun je leren. Een goede opmaak is het halve werk. Je kunt het beste beginnen met de gerechten die je in schaaltjes hebt gedaan. Zet deze op de juiste positie op je plank en leg vervolgens de ‘losse’ happen eromheen, zoals de kaas en de vleeswaren. Sausjes en smeersels hoeven niet op de borrelplank, maar kunnen ook gewoon op tafel gezet worden.
4. Minimaal één homemade knaller. Kijk. Een mooie, houten plank met daarop kant-en-klare producten uit plastic is best gezellig en jouw publiek eet het vast wel op. Maar wil je écht vlammen? Maak dan één of meer gerechtjes zelf. Denk aan een homemade tapenade, pesto of hummus bijvoorbeeld. Gegarandeerd ‘oooh’s’ en ‘aaah’s’ van jouw visite en veel credits voor jouw harde werk. En nee, dat hoeft echt niet moeilijk te zijn! Check hieronder mijn super simpele smeerselrecepten maar eens. Opdat we al borrelend het Nederlandse team naar de EK-finale kunnen juichen. Of wacht… shit. Nou ja, borrelen kunnen we ook huilend. En zeker met die twee zalige uitgekozen wijnen van Wijnwinkel Le Nord komt alles weer goed.

Dé recepten voor zalige smeersels

Heerlijke Healthy Hummus

Ingrediënten:

• 400 gram kikkererwten in blik
• 2 teentjes knoflook
• 3 eetlepels tahin
• Rasp en sap van 1 citroen
• Flinke snuf chilivlokken
• Flinke snuf paprikapoeder
• Snufje komijn
• Flinke scheut extra vierge olijfolie
• Peper en zout

Laat de kikkererwten goed uitlekken. Meng de kikkererwten, knoflook, tahin, sap van de citroen, olijfolie en komijn in een keukenmachine tot een gladde pasta. Vind je de hummus te dik? Voeg dan wat extra olijfolie toe of een beetje water. Proef vervolgens even en voeg naar smaak peper en zout toe. Bestrooi de hummus met de chilivlokken, citroenrasp, paprikapoeder en wat extra olijfolie. Klaar is Kees! Hoe simpel wil je het hebben? En veel lekkerder dan uit een supermarktbakje…

Guilty Kaas Pesto Dip

Ingrediënten:

• 40 gram basilicum
• 120 milliliter extra vierge olijfolie
• 1 teen knoflook
• 3 eetlepels pijnboompitjes
• 5 eetlepels Parmezaanse kaas (poeder of vlokken)
• 3 eetlepels kruidenroomkaas
• 2 eetlepels yogonaise
• 125 gram geraspte oude kaas
• Peper en zout

Rooster de pijnboompitjes. Leg een paar blaadjes basilicum apart. Meng daarna alle ingrediënten, behalve de geraspte kaas, in de keukenmachine tot een mooie, egale pesto. Roer vervolgens de geraspte kaas door de pesto en decoreer het geheel met de achtergehouden basilicum. ZO LEKKER DIT.

Waanzinnige Whipped Feta

• Een pot gegrilde rode paprika’s
• 1 eetlepel honing
• 2 eetlepels milde olijfolie
• Sap van 1 citroen
• 200 gram feta
• 3 eetlepels mascarpone
• 2 theelepels verse oregano

Laat de gegrilde paprika uitlekken in een vergiet. Haal de teen knoflook eruit. Doe de knoflook met de honing en de helft van de olie in de keukenmachine en pureer tot een glad mengsel. Voeg de feta, de mascarpone en de helft van de oregano toe en mix tot een glad en luchtig mengsel. Spreid de whipped feta uit op een diep bord. Snijd de paprika in dunne reepjes en verdeel over de feta. Bestrooi met de rest van de oregano en besprenkel met de rest van de olie. Enjoy!